FRANSE REVOLUTIE (deel 4)

NAPOLEON BONAPARTE

1795: Opstand van de royalisten tegen de revolutionairen in Parijs.

     Er is een generaal nodig om de troepen te leiden om de opstand neer te slaan. Maar alle generaals zijn aan het hoofd van troepen

     in het buitenland. In Parijs is niemand van deze hoge rang aanwezig. De enige die op dat ogenblik in Parijs was, en dan nog in

     niet-actieve dienst was Napoleon Bonaparte, die echter van plan was om naar Turkije te emigreren. Hij aanvaardt de opdracht om

     de leiding te nemen van de troepen en verslaat de opstandelingen.

     Hoe doet hij dat? de opstandelingen zijn ver in de meerderheid. Zij hebben zesmaal zo veel manschappen als Napoleon.

     Napoleon drijft de massa bijeen en laat de opstandelingen dan beschieten met kanonnen. De slachtpartij duurt enkele uren

     en 's avonds liggen er 400 à 500 lijken in de straat. Zo komt een einde aan de opstand.

     Voor zijn doortastende overtreden wordt Napoleon beloond: hij krijgt het commando over het garnizoen van Parijs.

Wie is Napoleon Bonaparte?

     geboren in 1769 (15 augustus) in Ajaccio op Corsica  (1 jaar nadat Corsica Frans gebied was geworden).

     Zijn ouders waren van Genua afkomstig en spraken geen Frans. Hun naam was: Di Buonaparte. De vader van Napoleon was

     advocaat.

     Zijn vader werd bevriend met de Franse gouverneur. Daardoor kon hij een beurs krijgen om Napoleon al op zijn 9 jaar naar

     school te sturen in Frankrijk. Op zijn 15e ging hij naar de militaire academie in Parijs. Hij was een goede leerling.

     Op zijn 16e was hij al luitenant.

     Hij wilde eigenlijk niets liever dan teruggaan naar Corsica voor zijn familie en om de Corsicaan Pasquale Paoli te steunen.

     Terug in Corsica kwam hij in conflict met Paoli toen die met de hulp van de Engelsen de Fransen uit Corsica wilde verdrijven.

     De familie Bonaparte, die Fransgezind was, moest op de vlucht en kwam in Frankrijk terecht.

     Tot zijn optreden in Parijs in 1795 is hij echter meer met verlof dan in actieve dienst. Hij wist het altijd zo te regelen dat hij

     voortdurend toelating kreeg om terug te keren naar zijn familie in Corsica of met zijn broers en zus contact te zoeken in

     Frankrijk.

     Hij was een onbeduidende en onbekende luitenant.

     Hij wilde zelfs Frankrijk verlaten om te gaan vechten in Turkije (tegen betaling).

     Pas met de opstand in Parijs die hij gewelddadig onderdrukte kwam hij in de belangstelling. En werd hij bij de revolutionairen

     bekend.

1796 DE ITALIAANSE VELDTOCHT

     Hij wordt bevorderd tot generaal en bevelhebber van het Italiaanse leger dat zich in Nice bevindt en klaargestoomd moet

     worden om naar Italië op te trekken. Het leger is niet meer dan een haveloze ondervoede troep die zich verveelt en die over

     te weinig uniformen en wapens beschikt. napoleon treedt onmiddellijk kordaat op en maakt er min of meer een behoorlijk

     leger van.

     Hij trekt de Alpen over, verovert Piemonte (omdat de Piëmontezen toch al van plan waren zich bij Frankrijk aan te sluiten, kost

     hem dat geen moeite) en trekt dan langs de Po verder in de richting van Milaan. Hij wordt verschillende keren door de

     tegenstanders tot veldslagen gedwongen. Eén keer moet hij zich terugtrekken, maar de volgende keren behaalt hij steeds de

     overwinning en zo kan hij verder trekken in de richting van Wenen dat hij tot op 100 km nadert. Wenen vraagt dan om een

     wapenstilstand.

1798 - 1801 DE EGYPTISCHE VELDTOCHT

     Napoleon trekt met een vloot en een leger naar Egypte om daar de Engelsen aan te vallen. Met de bedoeling om de Engelse

     handel met India lam te leggen en zo de Britten op de knieën te dwingen.

     Napoleon vraagt toestemming aan de revolutionairen die het DIRECTOIRE als de nieuwe regering hadden geïnstalleerd.

     Men gaat akkoord, niet omwille van de doelstellingen van Napoleon, maar vooral om hem uit Parijs weg te hebben, waar hij iets

     te veel aanzien en macht aan het krijgen was.

     Hij verzamelt 55 oorlogsschepen en 130 transportschepen. Met 34.000 soldaten en matrozen, 700 paarden en 1000 kanonnen

     steekt hij de Middellandse Zee over.

     Hij verovert Malta (dat enkele maanden later in Engelse handen valt).

     Hij komt in Egypte aan. In de buurt van de piramiden levert hij slag tegen de Mamelukken: 20.000 Fransen tegen

     60.000 Mamelukken.

     Hij spoort zijn soldaten aan: "Veertig eeuwen kijken op u neer!"

     Hij behaalt de overwinning en vestigt zich als een soort koning in Caïro.

     Ondertussen gebeurt er op zee iets anders. Kapitein Horatio Nelson is met zijn vloot op zoek naar de vloot van Napoleon,

     vaart langs de Italiaanse kust, steekt over naar Afrika en in de buurt van de monding van de Nijl treft hij de vloot van Napoleon.

     Op 1 augustus wordt Napoleons vloot verslagen. Zijn leger kan dus niet meer vanuit Frankrijk bevoorraad worden.

     In Egypte willen de Ottomanen Napoleon aanvallen met 2 legers. Napoleon wacht niet, hij trekt in de richting van Palestina en

     komt bij Jaffa. Hij verovert de stad en het fort en doodt 2.000 man. In het fort zelf blijven nog 2.500 manschappen over.

     Omdat er hongersnood heerst onder zijn manschappen, van wie velen al gestorven zijn en omdat er in de stad onvoldoende

     voedsel is, laat hij de 2.500 manschappen toch doodschieten. Dat volstaat nog niet en zijn soldaten eten hun eigen paarden en

     kamelen op.

     Hij valt de stad AKKO aan. De aanval mislukt. Er breekt een pestepidemie uit in zijn leger. Hij moet naar Egypte terugkeren. 

     Op zijn terugtocht past hij de tactiek van de verschroeide aarde toe: hij vernietigt alles wat hij op zijn weg tegenkomt, zodat de

     inwoners niets meer hebben om van te leven.

     Onderweg laat hij 50 zieke soldaten vergiftigen, omdat ze de mars van het leger vertragen.

     Bij Alexandrië verslaat hij toch nog het 2e Ottomaanse leger.

     Hij hoort van de onlusten in Parijs en van een staatsgreep. Hij slaagt erin de Engelse schepen te omzeilen en komt in Frankrijk

     aan. Hij trekt snel naar Parijs. Komt net op tijd om mee te doen aan de staatsgreep en kan zich tot consul laten benoemen. Hij is

     nu de feitelijke heerser van Frankrijk.

     Zijn leger in Egypte behaalt nog één overwinning, herovert Caïro, maar dan is het stilaan gedaan. In de zomer van 1801 zijn

     minstens 13.000 Franse soldaten omgekomen door ziekte en in diverse schermutselingen.

     Op 1 oktober 1801 sluiten de Fransen een verdrag met de Engelsen in Egypte. De Fransen worden door Engelse schepen terug

     naar huis gebracht. Hun wapens en al wat ze uit Egypte geroofd hebben mogen ze meenemen.

     1801: Napoleon sluit een concordaat met de paus. De kerken mogen weer open. De priesters mogen terug.

     1802: Vrede van Amiens met Engeland.

     1802: Nieuwe grondwet. Napoleon wordt consul voor het leven.

     1804: Hij wordt keizer benoemd.

         2 december 1804: plechtige keizerskroning in Parijs in de Notre-Dame. De paus is erbij aanwezig.

     De landen en landsdelen die door de revolutionairen waren veroverd krijgen nu broers en  familieleden van Napoleon als koning.

     De andere Europese staten worden ongerust.

     Engeland zegt de vrede van Amiens op.

     Rusland, Zweden, Het heilig Roomse Rijk (Duitsland), Oostenrij en het Koninkrijk Napels vormen een coalitie tegen Frankrijk

     en verklaren de oorlog aan Frankrijk.

     De Oostenrijkers trekken in de richting van Frankrijk en vallen Beieren binnen.

     Napoleon verslaat hen.

     Napoleon trekt met zijn leger door naar Wenen en verovert de stad.

     Oostenrijk en Rusland willen Wenen heroveren, mislukt. Korte tijd later staan de legers van Oostenrijk en Rusland tegenover het

     Franse leger in de SLAG BIJ AUSTERLITZ.  Napoleon wint.

     Oostenrijk en Rusland sluiten vrede met Frankrijk. Maar op bevel van Napoleon moeten ze zich houden aan de boycot van

     Engeland. Ze mogen geen Engelse goederen in hun havens toelaten. Rusland is echter zeer afhankelijk van de handel met

     Engeland en houdt de blokkade niet vol omdat het land in nood komt. Daarom verbreekt de tsaar de vrede die hij met Frankrijk

     gesloten had.

     Napoleon is ontevreden. Hij verzamelt een leger om naar Rusland te trekken. LA GRANDE ARMEE (ongeveer 500.000 soldaten)

     1812 : Russische Veldtocht

     1813: Leipzig: "de Grote Volkerenslag". Napoleon wordt verslagen. Pruisen, Zweden, Rusland en Oostenrijk zijn de overwinnaars.

     Zij trekken met hun leger naar Frankrijk en veroveren in 1814 Parijs.

     Op 6 april 1814 doet Napoleon afstand van de troon en wordt hij verbannen naar Elba.

     Lodewijk XVIII (jongere broer van Lodewijk XVI) neemt de macht over. Lodewijk XVIII begint wraak te nemen op de

     revolutionairen. Tallozen verdwijnen in de gevangenis of worden gedood. Men noemt dit "DE WITTE TERREUR"

     In de winter van 1814 vlucht Napoleon uit Elba en komt in Juan-les-Pins (bij Nice) weer in Frankrijk aan land. Hij trekt dan via

     Grenoble terug naar Parijs. Lodewijk XVIII stuurt legereenheden op hem af, maar die lopen over naar Napoleon. Zijn terugkeer

     naar Parijs wordt een ware triomftocht terwijl Lodewijk XVIII naar de Nederlanden vlucht. de weg van Saint-Juan-les-Pins naar

     Grenoble die Napoleon gevolgd heeft, heet sindsdien "Route Napoléon".

     DE HONDERD DAGEN VAN NAPOLEON

     Terug in Parijs neemt Napoleon onmiddellijk weer de macht in handen en begint weer een leger te verzamelen.

     De buurlanden zijn ongerust en bewapenen zich ook. Ze trekken op naar Frankrijk. In Waterloo, bij Brussel ontmoeten de legers

     elkaar en volgt een grote slag. De geallieerden winnen en nemen Napoleon gevangen.

     Napoleon vraagt politiek asiel aan bij de Engelsen. Die aanvaarden dat en brengen hem over naar Engeland.

     Bij het Verdrag van Wenen wordt beslist dat Napoleon nooit nog het vasteland mag betreden.

     De Engelsen brengen Napoleon over naar Sint-Helena.

     In 1821 overlijdt hij daar op 5 mei.

     De 'honderd dagen' zijn sindsdien een vast stramien geworden. Iedereen die in de politiek of in een bedrijf een leidende functie

     verwerft, krijgt 100 dagen de tijd om zich te bewijzen. Dan maakt men de eerste balans op.

OPDRACHTEN

30. Eigen notities over Napoleon

31. Teken een zo nauwkeurig mogelijk portret van Napoleon.