|
FAQ
Op deze pagina vind je vragen en antwoorden in verband met pedagogische
onderwerpen. Voorlopig alleen vragen en antwoorden vanaf 30 augustus 2013. Ik
hoop mettertijd de vele vragen en antwoorden van de voorbije jaren aan de pagina
toe te voegen.
Vragen in verband met pedagogie en didactiek mogen steeds gesteld worden via
mail en krijgen
in de mate van het mogelijke onmiddellijk een antwoord.
Cultuurbeschouwing
6e klas
Vraag via chat: welke verhalen kunnen in
de zesde klas verteld worden? (30-08-2013)
Eerst een overzicht van de verhalen die
je zeker moet (kunt) vertellen met de opdeling in vertelbeurten:
ROMEINSE SAGEN EN VERHALEN
Onno Damsté, uitg. Het Spectrum,
1996
AENEAS
1. Het
paard van Troje, brand van Troje, vlucht van Aneas met zijn vader en zijn zoon
Iulus Ascanius. (blz 9 – 12)
2. Aeneas
in Carthago bij Dido (blz 12 – 16)
3. De
strijd tegen Turnus en stichting van de stad Lavinium (staat niet in dit boek).
Indien niet ergens anders te vinden, overslaan (dit vind je wel uitgebreid in
het boek Aeneas, de vader van de Romeinen van
Auguste Lechner - zie onderaan deze mail)
ROME
4. Geboorte
van Romulus en Remus. Strijd tegen Amulius in Alba Longa. (blz 16 – 19)
5. De
stichting van Rome (blz 19-20)
6. De
Sabijnse maagdenroof (blz 21-26)
7. Tarpeia
(blz 26-28)
8. Het
einde van de Sabijnse oorlog (blz 29-31)
9. Dood
en apotheose van Romulus (blz 32-34) Dit verhaal kan ook kort toegevoegd worden
aan het vorige verhaal (Einde van de Sabijnse oorlog)
10. De
strijd van de Horatii en Curiatii (blz 35-44). (Het proces van Horatius kan in
één vertelbeurt met de strijd van Horatii en Curiatii)
11. Tarquinius
Priscus wordt koning (blz 44-47)
12. De
ziener en de slijpsteen (blz 47-49)
13. Servius
Tullius (blz 49-53)
14. De
dood van Servius Tullius (blz 53-57)
15. Tarquinius
de tiran (57-61)
16. De
Sibyllijnse boeken (blz 61-62)
17. Brutus
(blz 63-65)
18. Lucretia
en einde van het koningschap(blz 65-73) (blz 74-82 mag je overslaan)
19. Horatius
Cocles (blz 83-85)
20. Mucius
Scaevola (85-88)
21. Cloelia
(blz 88-91)
22. De
uitwijking naar de heilige berg, Menenius Agrippa (blz 92-96)
23. Coriolanus
(blz 96-108) mag je overslaan of later vertellen als er meer tijd is.
24. Ondergang
van de Fabiërs bij de Cremera (blz 108-111) mag je overslaan of later vertellen.
25. Cincinnatus
Dictator (blz 111-114) mag je overslaan of later vertellen.
26. De
wetgeving der Tienmannen en Verginia (beiede verhalen in 1 vertelbeurt) (blz
114-124)
27. Spurius
Mailius (blz 124-128) mag je overslaan of later vertellen
28. Camillus
en Veii (blz 129-134)
29. De
schoolmeester van Falerii (134-139) moet je zeker vertellen, maar kan ook later
als apart verhaal gebracht worden.
30. Camillus
in ballingschap en de Galliërs bij Clusium (blz 139-146) (Camillus’ ballingschap
als inleiding vertellen op de Galliërs bij Clusium.
31. Slag
aan de Allia/Rome verlaten en De Galliërs in de stad (blz 146-152)
32. Camillus’
terugkeer (blz 152-171). Sterk inkorten. Klemtoon leggen op de ganzen van het
Capitool en de uitspraak van Brennus: “Vae Vistic”.
33. Manlius
Capitolinus (172-177) mag je overslaan of later vertellen
34. Hoe
Praetextus zijn naam kreeg (blz 177-185). Mag je ook op een ander moment als
apart verhaal vertellen.
35. Manlis,
de harde vader (blz 185-189). Mag je ook op een ander moment als apart verhaal
vertellen.
36. De
heldendaad van Curtius (blz 189-190). Mag je ook op een ander moment als apart
verhaal vertellen.
37. Titus
Manlius Torquatus (blz 191-193). Mag je ook op een ander moment als apart
verhaal vertellen.
38. Marcus
Valerius Cirvinus (blz 193-194) mag je overslaan.
39. Een
ongehoorzame zoon (blz 194-199). Mag je ook op een ander moment als apart
verhaal vertellen.
40. Publius
Decius Mus wijdt zich ten dode (blz 199-203). Dit kun je vertellen aansluitend
aan het vorige verhaal (een ongehoorzame zoon), maar dan sterk ingekort.
41. De
dictator Papirius Cursor (blz 203-210) mag je overslaan.
42. De
Caudijnse passen (blz 210-217): zeker vertellen.
43. De
dronken fluitspelers (blz 218-220) Mag je ook op een ander moment als apart
verhaal vertellen.
44. Koning
Pyrrhus en Cineas (blz 220-224): zeker vertellen
45. Ridderlijke
vijanden en Rome op weg naar de wereldmacht (blz 224-236): zeker vertellen.
Hier een lijst van verhalen die aan bod kunnen komen.
Romeinse sagen
Aeneas
Romulus en Remus
De
Sabijnse maagdenroof
Tarpeia
Horatii
en Curiatii
Tarquinius Priscus
Gabii
De
Sibyllijnse boeken
Lucretia
Horatius
Cocles
Mucius
Scaevola
Cloelia
De
plebejers op de Heilige Berg
Coriolanus
Verginia
De
schoolmeester van Falerii
Praetextus
Manlius
De
dronken fluitspelers
Camillus
De ganzen
van het Capitool
Publius
Decius Mus
Pyrrhus
Hannibal
Scipio
Middeleeuwse sagen
Volsungsage
Parzival
en Lohengrin
Koning
Arthur
Tristan
en Isolde
Floris
ende Blancefloer
Karel
ende Elegast
Tijl
Uilenspiegel (indien niet verteld in 3e en 4e klas)
Reinaert
de vos (indien niet verteld in 3e en 4e klas)
Keizer
Karel
Boeken
De boeken die je gebruikt voor de Romeinse verhalen zijn oké. Prisma is heel
goed, Verba ook.
Andere boeken die geschikt zijn:
Zéér goed is het boek: Romeinse sagen en legenden, schatkamer van kunst en taal
van Jo Claes (Davidsfonds)
Ook zeer goed, en geschikt om uitgebreid te vertellen in september is het boek:
Aeneas, de vader van de Romeinen van Auguste Lechner (Fibula) (met dit boek kom
je gemakkelijk een maand toe, maar met de Prismaversie van Dansté heb je ook
voldoende (zie bovenaan in deze mail)
Voor de middeleeuwse verhalen:
Van Aiol tot Zwaanridder van WP Gerritsen uitg. Sun
Mythen en sagen uit het oude Europa van D.L.Daalder (Prisma/Het Spectrum)
De Nibelungen en andere sagen van Edmund Mudrak (uitg Prisma)
Helden- en riddersagen van Evert de Bruin (uitg. Holland)
Ridders van de tafelronde van Frank Herzen (Van Goor - Fibula)
Koning Arthur van Jaap ter Haar (uitg De Haan)
Tristan en Isolde van Jaap ter Haar (Van Holkema en Warendorf)
De mooiste mythen en sagen uit de middeleeuwen (Verba)
Sommige boeken heb ik gescand. Als je ze nodig hebt en niet vindt in een bib of
winkel, stuur ik je een link om ze te downloaden.
Wereldoriëntatie
2e-3e klas
Dit jaar sta ik in de 2de en 3de klas van de Steinerschool. Het schooljaar
beginnen we met de boerderijperiode en daarmee dat ik u ook een mailtje zend. Ik
vroeg mij af of u nog documentatie hebt over deze periode. Het zou alvast een
grote hulp zijn. Ik heb al heel wat documentatie en boeken gevonden over deze
periode, maar ik vind het moeilijk om het tot een samenhangend geheel te vormen
(30-08-2013)
Het is ongeveer 30 jaar geleden dat
ik nog een boerderijperiode gegeven heb. Op enkele tekeningen na heb ik geen
materiaal meer daarover liggen.
Waarom ik daarna geen specifieke
boerderijperiode meer heb gegeven is te wijten aan het feit dat de hedendaagse
boerderijen niet meer hetzelfde te bieden hebben als de vroegere bedrijven.
Het is allemaal veel mechanischer en ook eenzijdiger geworden. De bedrijven
zijn zich steeds meer gaan specialiseren en dikwijls staan ze ook onder
contract van veevoederbedrijven. Echte gemengde bedrijven zijn nog weinig te
vinden, tenzij enkele biobedrijven. Heb je zo'n bedrijf in de omgeving, dan
kun je daarover wel een periode geven, in samenspraak met de boer/boerin. Je
kunt dan de verschillende activiteiten op de boerderij koppelen aan de
seizoenen of aan de maanden van het jaar, zoals je hieronder kunt zien. In
feite kun je je boerderijperiode dan opdelen in 4 weken: in elk seizoen 1
week.
Wat ik wel regelmatig gedaan heb is
een weroperiode over het jaar (maanden en seizoenen), zowel in 2e als 3e
klas.
Een onderdeel van de bespreking
over elke maand ging over het boerenleven. Met twee facetten daarin: hoe ik
dat als kind beleefd heb (vorm van geschiedenis) en hoe dit tegenwoordig op de
boerderij aan toe gaat (wereldoriëntatie).
Per maand (of seizoen) kun je dan
een aantal facetten bespreken en klasgesprekken organiseren:
- de naam van de maand (vooral 3e
klas)
- het aantal dagen en weken
- de feesten in die maand
(september bv. Michaëlsfeest, oktober = werelddierendag, november =
sint-Maarten, december = Sinterklaas, Kerstmis enz. )
- wie van de klas verjaart in die
maand
- de natuur in die maand
(vogeltrek, oogst, fruit, groente, vallen van de bladeren, kastanjes,
paddenstoelen, enz.)
- het boerenleven in die maand (bv
september = oogst van appelen en peren, tegenwoordig nog één of twee
maaibeurten van het gras en bemesting ervan, oogst van groente als pompoenen,
tomaten en andere in buitenteelt, .... oktober = oogst van de mais, inzaaien
bodembedekkers (luzerne, klaver enz.) ... Denk ook aan de jaarmarkten
(dikwijls in sept-okt) in verschillende streken, waar jonge dieren te koop
aangeboden worden: paarden, ezels, geiten, schapen enz.
- meten van de temperatuur buiten,
noteren welke dagen het geregend/gesneeuwd, gehageld heeft of de zon scheen,
het korten en het lengen van de dagen laten ontdekken.
Je kunt een kalender maken waarop
verjaardagen staan, waarop ook staat welke groente en welk fruit er in
overvloed was, welk weer het was enz. De kalender maak je in de periode, het
aanvullen van de gegevens gebeurt het hele jaar door (vakanties
uitgezonderd).
Je kunt zelfs een klaskalender
maken waarop je schrijft welke liederen er in een bepaalde maand aangeleerd
zijn, of welke verhalen je verteld hebt. Zo krijgen de kinderen een goed
gevoel van wat een schooljaar inhoudt.
Als je klasgesprekken organiseert:
eerst zelf jouw ervaringen vertellen en dan de kinderen laten vertellen. (Niet
elk kind hoeft elke dag aan het woord te komen, je moet ook de tijdsduur van
zulke klasgesprekken beperken).
- er zijn ook rijmgedichten van
elke maand én van elk seizoen
Om een samenhangend geheel te
krijgen is het dus het beste om dat per maand of per seizoen te doen.
|