https://www.cielen.eu

 

HEKSENKRINGEN

Terug naar https://cielen.eu/vakken/wereldorientatie/schimmelkunde.html#heksenkring

 

In vroeger dagen, toen het ontstaan van heksenkringen nog een mysterie was, werd hun voorkomen in de duivelse of mythische sfeer verklaard. Heksen, duivels of elfjes (fairy ring) lieten ze groeien. Ze kwamen dáár voor, waar heksen hun nachtelijke cirkeldans uitvoerden, daarbij regelmatig hun neus ophalend en de uitgespuugde snot als heksenboter (Fuligo septica) op de grond achterlatend. Of het was een schroeiplek van de vlammen of hete adem van een vuurspuwende draak. Wee degene, die bij volle maan in de kring stapte, of zijn koe binnen de cirkel liet grazen!

 

Wanneer myceliumdraden straalsgewijs, als spaken in een wiel, vanuit het centrum en niet gehinderd door obstakels met eenzelfde snelheid kunnen groeien, vormen de bovengrondse vruchtlichamen een in diameter jaarlijks toenemende heksenkring, zoals bij de nevelzwam (Clitocybe nebularis), de weidekringzwam (Marasmius oreades en de roestvlekkenzwam (Collybia maculata) gebruikelijk is.

 

Ook de grote trechterzwam (Clitocybe geotropa), de Bundelcollybia (Collybia confluens), de voorjaarspronkridder (Calocybe gambosa), de vleeskleurige zalmplaat (Rhodocybe gemina) en aardsterren als Geastrum triplex en Geastrum schmidelii vormen regelmatig heksenkringen.

 

De oudste bekende heksenkring, die alleen vanuit een vliegtuigje of luchtballon is waar te nemen of op luchtfoto's is vast te leggen, is een kilometer in doorsnee en ongeveer 700 jaar oud. Beroemd zijn de 100 meter in diameter en 300 jaar oude, als olympische ringen onderling vergroeide "fairy rings" van de weidekringzwam, die op de heuvels rondom Stonehenge voorkomen.

 

Het uitgroeiende mycelium van de weidekringzwam produceert blauwzuur, waardoor het gras aan de buitenkant van de groeicirkel geel verkleurt en afsterft, waarna er een kale zone ontstaat. Aan de binnenzijde van de cirkel maakt het mycelium met enzymen voedingsstoffen aan, terwijl in dezelfde zone in het late najaar ook de vruchtlichamen afsterven en wegrotten. Door lokale bemesting wordt het gras hier vervolgens groener en hoger.

 

In cirkels rondom en wat verder van de stam of in de kroonprojectie van bomen, treden soms valse heksenkringen of wortelkringen op van ectomycorrhizavormers die vanaf de boomwortels fructificeren, als de vliegenzwam (Amanita muscaria), de gewone krulzoom (Paxillus involutus) en de wollige stekelzwam (Phellodon confluens).

 

Terug naar https://cielen.eu/vakken/wereldorientatie/schimmelkunde.html#heksenkring

 

https://www.cielen.eu